Πρώτη ημέρα στην Άρτα

Πολύ κοντά στο θρυλικό Γιοφύρι βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο της Άρτας. Κατασκευάστηκε το 2009 και η μόνιμη έκθεση περιλαμβάνει τρεις μεγάλες ενότητες: το δημόσιο βίο, τα νεκροταφεία και τον ιδιωτικό βίο των Αμβρακιωτών. Η πλειονότητα του προς έκθεση υλικού ανήκει στην ελληνιστική περίοδο, μια περίοδο που συμπίπτει με την ύψιστη οικονομική και πολιτική ακμή της Αμβρακίας, καθώς τότε υπήρξε έδρα του Κράτους των Ηπειρωτών.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης είναι ένα σημείο όπου ο Πολιτισμός και η Ιστορία συναντούν το σύγχρονο τρόπο προβολής των ανασκαφικών «θησαυρών» της περιοχής. Είναι σίγουρο ότι θα αφήσει ικανοποιημένο ακόμα και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη!

Συνέχεια έχει η Ιερά Οδός και το Δυτικό Νεκροταφείο της Αμβρακίας, το σημαντικότερο από τα δύο νεκροταφεία της αρχαίας Αμβρακίας, ιδρυμένο κατά μήκος μιας αρχαίας λεωφόρου που ξεκινούσε από τη νότια κύρια πύλη της πόλης και πιθανότατα οδηγούσε στον Άμβρακο, το επίνειο της πόλης στον Αμβρακικό.

Η λεωφόρος – Ιερά οδός, πλάτους 12 μέτρων, ήταν πλακόστρωτη και την πλαισίωναν μνημειακοί ταφικοί περίβολοι, καθώς και ένα δημόσιο κενοτάφειο στο οποίο αναγράφεται για πρώτη φορά το όνομα της αρχαίας πόλης «Ανπρακία».

Συνεχίζοντας τη διαδρομή θα συναντήσουμε το Βυζαντινό Ναό της Παναγίας Παρηγορήτισσας. Η «αρχόντισσα» της Άρτας κτίστηκε το 1285 – 1289 και οι εξωτερικές της διαστάσεις είναι πραγματικά εντυπωσιακές: μήκος πλευρών αλλά και ύψος που ξεπερνούν τα 20 μέτρα, τρούλος με εξωτερική διάμετρο 7 μέτρα και ύψος 3,5 μέτρα!

Ο κεντρικός τρούλος έχει πρωτότυπο σύστημα στήριξης δίνοντας την αίσθηση ότι αιωρείται. Σύμφωνα με το θρύλο, ο πρωτομάστορας και ο βοηθός του έπεσαν από τη στέγη του ναού και τα σώματά τους μεταμορφώθηκαν στις δύο πέτρες που βρίσκονται στο πίσω μέρος της εκκλησίας. Η Παναγία φανερώθηκε στη μάνα του βοηθού για να την παρηγορήσει για τον άδικο χαμό του γιου της κι έτσι πήρε ο ναός το όνομά του.

Επόμενος σταθμός, το αρχαίο Θέατρο της Αμβρακίας. Στην Αμβρακία υπήρχαν δύο θέατρα, το μικρό και το μεγάλο, έργα της εποχής του Πύρρου, όταν η πόλη άκμαζε. Το μικρό θέατρο της Αμβρακίας είναι το μικρότερο από τα αρχαία ελληνικά θέατρα και το μοναδικό στην Ήπειρο ενσωματωμένο σε ιστό σύγχρονης πόλης. Κατασκευάστηκε στα τέλη 4ου – αρχές 3ου αιώνα π.Χ. και παρέμεινε σε χρήση μέχρι και τα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ.

Στο δρόμο για το Θέατρο θα συναντήσεις τον κεντρικό πεζόδρομο της πόλης. Εδώ, στην οδό Σκουφά, χτυπάει η καρδιά της πόλης. Ένα διάλειμμα για καφέ ή ψώνια στην πόλη θα δώσουν δύναμη για τη συνέχεια της περιήγησης, ενώ η ίδια περιοχή προσφέρεται και για νυχτερινή διασκέδαση. Τέλος, για τους πιο ρομαντικούς η συμβουλή μας είναι «ψηλά το κεφάλι»: έτσι θα μπορέσετε να δείτε τα υπέροχα αρχοντικά και νεοκλασικά σπίτια της πόλης, με την εξαιρετική τεχνοτροπία που παραπέμπει στην Άρτα μιας άλλης εποχής!

Περνώντας μέσα από σοκάκια και πεζόδρομους ο δρόμος θα σε βγάλει στο Βυζαντινό Ναό της Αγίας Θεοδώρας, πολιούχου της πόλης. Ο αρχικός ναός κτίστηκε τον 11ο αιώνα μ.Χ. κι αργότερα λειτούργησε ως γυναικείο μοναστήρι, όπου η βασίλισσα Θεοδώρα μόνασε μετά το θάνατο του συζύγου της και μέχρι το τέλος της ζωής της. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι δύο ασημένιες λάρνακες με ανάγλυφη διακόσμηση που περιέχουν τα λείψανα της Αγίας Θεοδώρας και η αργυρεπένδυτη εικόνα της Αγίας, έργο του 17ου αιώνα. Η πολιούχος τιμάται στις 11 Μαρτίου με την παρουσία Ιεραρχών, εκπροσώπων της πολιτικής ηγεσίας και Φιλαρμονικών από όλη την Ελλάδα.

Σε απόσταση αναπνοής βρίσκεται ένα άλλο εξαιρετικό δείγμα βυζαντινής αρχιτεκτονικής, ο Άγιος Βασίλειος της Αγοράς. Η ίδρυση του ναού θα πρέπει να τοποθετηθεί στο δεύτερο μισό του 13ου αιώνα, ενώ στον περίβολο του ναού λειτούργησε απ’ το 1662 μέχρι το 1821 η Σχολή Μανωλάκη, όπου δίδαξαν σημαντικοί λόγιοι της εποχής. Περιτριγυρισμένος από σπίτια και πεζόδρομους, ο Άγιος Βασίλειος της Αγοράς αποτελούσε ανέκαθεν αναπόσπαστο κομμάτι της θρησκευτικής ζωής της πόλης, ίσως κάπως επισκιασμένος από τους υπόλοιπους βυζαντινούς «θησαυρούς» της Άρτας, ωστόσο πάντα στη συνείδηση των κατοίκων της πόλης ήταν και παραμένει ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία της περιοχής.

Σε αυτό το σημείο της πόλης μπορεί κάποιος να δει ό,τι έχει απομείνει από την άλλοτε ακμάζουσα Εβραϊκή συνοικία της Άρτας και τη Συναγωγή, καθώς και να επισκεφτεί το Μνημείο Ολοκαυτώματος στην πλατεία Εβραίων Μαρτύρων.

Επόμενο στη σειρά της περιήγησης είναι το Κάστρο της Άρτας και το Ρολόι. Κτισμένο πάνω στα ερείπια του αρχαίου τείχους της πόλης Αμβρακίας, το Κάστρο της Άρτας είναι ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα βυζαντινής αρχιτεκτονικής, με μεταγενέστερες προσθήκες που γίνονταν ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε εποχής. Στο εσωτερικό του χώρου υπάρχει η Ακρόπολη, το έσχατο σημείο στο οποίο μπορούσαν να καταφύγουν οι πολιορκούμενοι.

Εδώ φυλακίστηκε ο Μακρυγιάννης κατά την Επανάσταση του 1821, ενώ πλέον ο χώρος έχει διαμορφωθεί κατάλληλα και φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις κατά τους θερινούς μήνες.

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η περιοχή γύρω από το Κάστρο της Άρτας. Ο επισκέπτης κάνοντας μια βόλτα στις οδούς Σουλίου, Γόργου, Κομνηνών & Νικηφόρου Αγγέλου θα περπατήσει στο πιο γραφικό κομμάτι της πόλης.

Ο ύψους 21 μέτρων Πύργος του Ρολογιού κτίστηκε την περίοδο 1630 – 1650. Είναι το παλαιότερο ρολόι στην Ήπειρο και ένα από τα παλαιότερα στον Ελλαδικό χώρο. Ο περιηγητής Εβλιγιά Τσελεμπή αναφέρει ότι το ρολόι έκανε μία πλήρη περιστροφή κάθε 24 ώρες και είχε μία μεγάλη καμπάνα, της οποίας ο ήχος μπορούσε να γίνει αντιληπτός σε απόσταση μίας ώρας από την Άρτα, ενώ ταυτόχρονα τονίζει ότι δεν υπήρχε σε κανέναν άλλο τόπο ρολόι ανάλογης τεχνικής αρτιότητας. Η ύπαρξή του είναι μάλιστα ενδεικτική της οικονομικής ευρωστίας της πόλης, καθώς η κατασκευή και συντήρηση ρολογιών – πύργων ήταν εξαιρετικά κοστοβόρα.

Η ημέρα σου ήταν αρκετά γεμάτη και είναι ώρα να ξεκουραστείς σε ένα από τα παραδοσιακά ουζερί και τσιπουράδικα της πόλης, να πιεις αρτινό τσίπουρο από την τοπική ποικιλία σταφυλιού «ζαμπέλα» συνοδευόμενο από λαχταριστούς μεζέδες και ό, τι φαγητό τραβάει η όρεξή σου. Μη διστάσεις να ρωτήσεις στα μαγαζιά που θα επισκεφθείς γνώμες για τις τοπικές γεύσεις και τα προϊόντα για τα οποία είναι διάσημη η περιοχή μας: από το «κλασικό» πορτοκάλι, το ακτινίδιο και τα γλυκά κουταλιού μέχρι τα εξαιρετικής ποιότητας τυριά, την κονσερβολιά, τα χέλια και το χαβιάρι!

Το βράδυ μπορείς να ξεκουραστείς και να διασκεδάσεις στα καλύτερα στέκια της πόλης. Είτε επιλέξεις να πιεις το ποτό σου σε μία από τις γραφικές πλατείες της πόλης είτε κοντά στο Ιστορικό Γιοφύρι, θα μείνεις με τις καλύτερες εντυπώσεις και θα γεμίσεις αξέχαστες αναμνήσεις.